Bilim insanları, görülemeyecek kadar küçük kanserli dokuları aydınlatan floresan boyaların kanserin nüksetme riskini azaltabileceğini belirtti.
The Guardian gazetesinin haberine göre, Oxford Üniversitesinden bilim insanları ve cerrahlar tarafından Californialı biyoteknoloji şirketi “ImaginAb Inc” ile işbirliğinde geliştirilen teknik, “Cancer Research UK” tarafından finanse edildi.
Floresan boya, çıplak gözle görülemeyen küçük kanserli dokuları aydınlatarak cerrahların sağlıklı dokuyu korurken, her bir kanser hücresini çıkarmasını sağlıyor. Bu ise ameliyat sonrası olası yan etkilerin daha az yaşanması anlamına gelebilir.
Çalışmada, prostat kanseri olan 23 erkeğe, prostatlarını almak üzere ameliyata girmeden önce işaretleyici floresan boya enjekte edildi. Floresan boya, kanser hücrelerini ve bunların pelvis ve lenf düğümleri gibi diğer dokulara yayıldığı yerleri vurguladı.
Operasyonda, prostat ve yakınındaki bölgelere ışık tutarak prostat kanseri hücrelerinin parlamasını sağlayan özel bir görüntüleme sistemi kullanıldı. Cerrahların bu kadar ayrıntıyı görebilmesi sağlıklı dokuyu korurken kanser hücrelerini çıkarmasına olanak sağladı.
Söz konusu teknikte, floresan boya “IR800-IAB2M” olarak bilinen bir hedefleme molekülü ile birleştiriliyor. Boya ve işaretleyici molekül, prostat kanseri hücrelerinin yüzeyinde bulunan “prostat spesifik membran antijeni (PSMA)” isimli bir proteine bağlanıyor.
Yan etkiler azaltılıyor
Çalışmada yer alan Oxford Üniversitesinden Prof. Dr. Freddie Hamdy, yaptığı açıklamada, cerraha, kanser hücrelerinin nerede olduğunu ve yayılıp yayılmadığını görmesi için ikinci bir çift göz verdiklerine işaret ederek, bu teknikle tümörden yayılan ve daha sonra tekrardan geri gelme ihtimali olan hücreler de dahil olmak üzere tüm kanseri ortadan kaldırabileceklerini belirtti.
Hamdy, ilk defa ameliyat sırasında prostat kanserinin bu kadar ince ayrıntılarını gerçek zamanlı olarak görmeyi başardıklarını dile getirerek, “inkontinans ve erektil disfonksiyon” gibi yaşamı etkileyen gereksiz yan etkileri azaltmak için prostat çevresindeki sağlıklı yapıları mümkün olduğunca koruyabildiklerini vurguladı.
Prostat ameliyatının hayatı değiştirdiğini söyleyen Hamdy, “Hastaların ameliyathaneden, kanserlerini yok etmek ve sonrasında en iyi yaşam kalitesini sunmak için mümkün olan her şeyi yaptığımızı bilerek ayrılmalarını istiyoruz. Bu tekniğin bu olasılığı gerçeğe dönüştürdüğüne inanıyorum.” dedi.
Teknik, gelecekte kanserin tedavi edilme şeklini “temelden değiştirebilir”
Çalışmaya katılan 23 erkekten biri olan İngiltere’nin Oxfordshire kentine bağlı Southmoor kasabasında yaşayan 77 yaşındaki David Butler’ın ameliyatından önce yapılan taramalarda prostat kanserinin yayılmaya başladığı görülmüştü.
Artık tamamen iyileşen ve sağlıklı olan Butler, şanslı ve hayatın her anının tadını çıkarmaya kararlı olduğunu söyledi.
Bu teknik, şu an için sadece prostat kanserli hastalarda denenmiş olsa da hastalığın diğer formlarına da uyarlanabilir. Uzmanlar, floresan boyanın kanser hücrelerine bağlandığı proteinin değiştirilerek diğer kanser türleri için de kullanılabileceğini umuyor.
Cancer Research UK Araştırma ve İnovasyon Direktörü Dr. Iain Foulkes, işaretleyici boya ve görüntüleme sisteminin gelecekte kanserin tedavi edilme şeklini “temelden değiştirebileceğini” kaydetti.
Çalışmanın ayrıntıları, “European Journal of Nuclear Medicine and Molecular Imaging” dergisinde yayımlandı.
